موسسه فرهنگی هنری نابینایان بصیر در تكاپو بهتر از آن باشيم كه هستيم
نوشته های مرتبط
بازدید: 256
نابینایان دیده به راه بهزیستی/ تبریز قطب کتاب‌های گویا
از ابتدای راه‌اندازی بخش نابینایان کتابخانه مرکزی تبریز در سال ۸۴ مکاتبات و مراجعات مختلف با بهزیستی استان در مورد همکاری و تامین برخی نیازهای کتابخانه‌ای صورت گرفته، اما متاسفانه حمایتی از سوی بهزیستی نشده است.
به گزارش خبرگزاری فارس از تبریز، در حالی که سازمان بهزیستی شهرهایی مانند زنجان، قم، یزد، شهرکرد امکانات و تجهیزاتی مانند چاپگر بریل، برجسته‌نگار و ماشین پرکنز، کاغذ بریل و نرم‌افزارهای مورد نیاز نابینایان را تامین کرده و در اختیار کتابخانه‌های عمومی قرار داده است.
بر اساس آمار کشوری تخمین زده می‌شود ۶۰۰ هزار نابینا و کم‌بینا در کشور وجود داشته باشد و از این تعداد حدود یک چهارم افراد نابینا ا ز نابینایی شدید برخوردار بوده و بقیه دچار اختلالات بینایی هستند.
نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با رصد کردن نیازهای کتابخانه‌ای جامعه نابینایان اعم از نوع کتاب و تعداد آن به صورت تخصصی به این حوزه وارد شده و ۱۲ سال است که با نیاز سنجی به صورت تخصصی خدمات فرهنگی و کتابخانه‌ای را در اختیار افراد کم بینا و نابینا قرار می‌دهد.
۷ هزار کتاب گویا در اختیار نابینایان
در سراسر کشور ۵۲ مرکز، خدمات کتابخانه‌ای به نابینایان ارائه می‌دهند که تحت پوشش نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور قرار دارند و از این تعداد دو کتابخانه در استان آذربایجان‌شرقی برای نابینایان وجود دارد. اول کتابخانه مرکزی تبریز و دوم کتابخانه اوحدی در مراغه.
باید گفت کتابخانه مراغه فعلا در حد یک بخش و با امکانات سطحی و جزئی با منابع بریل و کتاب‌های گویا فعال است. اما کتابخانه مرکزی تبریز بیش از ۷ هزار کتاب گویا در زمینه‌های مختلف، علمی، ادبیات، روانشناسی، حقوق، تاریخ و جغرافیا، برای تمام رده‌های سنی فعال است. همچنین موسسه نابینایان بصیر در تبریز یکی از مراکز فعالی است که علاوه بر آموزش خط بریل، کلاس‌های تقویتی و صنایع‌دستی را نیز به نابینایان آموزش می‌دهد.
تبریز قطب اصلی کتاب‌های گویا برای نابینایان
روح‌الله ساعی، مدیر بخش نابینایان کتابخانه مرکزی تبریز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در تبریز گفت: کتابخانه مرکزی تبریز با داشتن یک هزار و ۱۷۰ نسخه کتاب گویا برای رده‌های سنی مختلف، به سایر استان‌ها منابع تزریق کرده و در حوزه غنی‌سازی منابع گویا فعال است و به این ترتیب به عنوان قطب اصلی کتاب‌های گویا برای نابینایان مطرح است.
۶۰۰ نابینا عضو کتابخانه مرکزی تبریز
وی افزود: بیش از ۶۰۰ نفر در بخش نابینایان کتابخانه مرکزی تبریز عضو هستند که از این تعداد ۴۶۰ نفر به عنوان عضو فعال شناخته شده‌اند و از بین اعضای فعال ۲۰ درصد دارای تحصیلات دانشگاهی، ۷۵ نفر دانشجو و ۹۴ نفر نیز دانش‌آموز در مقاطع مختلف تحصیلی هستند.
نشر ۱۰ عنوان کتاب در صورت حمایت
حدود ۲۵ عنوان کتاب بریل در کتابخانه مرکزی تبریز موجود است و اگر بودجه و حمایت لازم برای تامین کاغذ بریل در اختیار ما گذاشته شود می‌توانیم ماهانه ۱۰ عنوان کتاب به صورت انبوه صحافی کرده و به چاپ و نشر برسانیم.
ساعی که به عنوان نماینده نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور برای ارزیابی و ارائه مشاوره به مراکز ارائه کننده خدمات کتابخانه‌ای اعزام می‌شود معتقد است کتابخانه‌های نابینایان در یک سطح نیستند. بعضی‌ها ضعیف بوده و بعضی فقط اسم کتابخانه را دارند و برخی از آنها نیز مانند کتابخانه‌های تبریز، زنجان، قم، شیراز، اصفهان خدمات خوبی به نابینایان ارائه می‌دهند و تبریز جزو ۳ مرکز اول کشور در زمینه خدمات کتابخانه‌ای از جمله تجهیزات و منابع مطالعاتی به نابینایان است.
بخش نابینایان کتابخانه مرکزی تبریز به انواع تجهیزات و امکانات نرم افزاری از جمله چاپگرهای انواع بریل، برجسته‌نگاری‌ها، درشت نگاری‌ها، ماشین تحریر بریل و نرم افزارهای از قبیل OCR جهت اسکن متون لاتین و ارائه خرجی تکست و چاپ بریل، نرم‌افزارهای جاز، پارس آوا، م اهورو NVDA مجهز است.
اشتراک ۴ نشریه
بنا به گفته وی در این بخش خدماتی از جمله امانت کتاب به روش حضوری، ارسال از طریق پست، ارسال برخی از فایل‌ها به صورت مجازی و خدمات اینترنتی، اسکن متون، ضبط جزوات و مقالات مورد نیاز اعضاء، چاپ مقالات و به ویژه پایان‌نامه‌های مربوط به اعضاء ارائه می‌گردد و اشتراک روزنامه ایران سپید، ماهنامه بشری، ماهنامه علم و فرهنگ و فصلنامه سپیده آفرین با موضوع معارف اسلامی به سه فرمت بریل ـ گویا و بینایی جزو دیگر خدمات فرهنگی است که به نابینایان عرض می‌شود.
ساعی در خصوص مشکلات کتابخانه‌ای نابینایان گفت: با توجه به این که در طول سال چندین هزار عنوان کتاب در جامعه تولید می‌شود شاید کمتر از یک درصد این کتاب‌ها به محتواهایی تبدیل می‌شوند که قابل استفاده برای افرادی است که دارای آسیب‌های بینایی هستند و این موضوع باعث کمبود منابع بریل، گویا و دیجیتال برای نابینایان می‌شود.
خلاء حمایت‌های قانونی از چاپ و نشر کتاب‌های نابینایان
وی افزود: در کنار این موضوع خلاء حمایت‌های قانونی از نشر و تولید کتاب در فرمت‌های مختلف برای نابینایان از دیگر مشکلاتی است که جامعه نابینایی استان از آن رنج می‌برد. باید گفت در دنیا ناشران محتوای کتاب‌ها را به فایل‌های صوتی و گویا تبدیل کرده و در اختیار افراد نابینا و کم‌بینا می‌گذارند اما در کشور ما چون حمایت‌های قانونی از ناشران صورت نمی‌گیرد بنابراین ناشران نیز در این زمینه رغبت و تمایلی از خود نشان نمی‌دهند.
نبود متولی مشخص برای چاپ و نشر
بنا به گفته مدیر بخش نابینایان کتابخانه مرکزی تبریز در حال حاضر مراکزی همچون موسسه نابینایان رودکی، سازمان بهزیستی کشور، حسینیه ارشاد تهران، دانشگاه اصفهان، کتابخانه مرکزی تبریز و .. در فرمت‌های مختلف برای نابینایان کتاب چاپ و منتشر می‌کنند اما با امکانات محدود و با مشکلات فراوان از قبیل کاغذ بریل، صحافی،گوینده و تامین هزینه‌ها مواجه هستند.
بنابراین به نظر می‌رسد متولی مشخصی برای چاپ و نشر کتاب برای نابینایان در کشور وجود ندارد و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان متولی چاپ و نشر کتاب در سطح کشور باید به این موضوع اقدام کند.
طی چند ماه اخیر مصوبه‌ای از سوی هیئت وزیران به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مبنی بر نحوه تولید و نشر محتواهای مورد نیاز نابینایان از قبیل کتاب‌های بریل و گویا ابلاغ شده است و ما منتظر قدم‌های اجرایی این طرح هستیم.
کودکان و نوجوانان نابینا فراموش شده‌اند
ساعی تصریح کرد: عدم توجه متولیان امور معلولان به ویژه نابینایان به گروه‌های سنی در حال رشد یعنی کودکان و نوجوانان یکی دیگر از چالش‌ها و مشکلاتی است که کودکان و نوجوانان نابینا از آن رنج می‌برند انتظار توجه و مساعدت بیشتری دارند.
برخی منابع مانند کتاب‌های درشت‌نویسی شده، برخی از دست‌نامه‌ها یعنی جعبه‌ای که محتوای کتاب‌های بریل، گویا و اسباب‌بازی به منظور افزایش مطالعه کودکان و همچنین دی.زی‌بوک‌ها که متاسفانه در دسترس کودکان نیست.
تامین نیازهای اطلاعاتی کودکان نابینا برای تصویر سازی ذهنی، جهت‌یابی، تقویت حس لامسه بسیار موثر است. اما متاسفانه کتاب‌های ویژه کودکان کتب مصور و برجسته نیست یا در صورت وجود بسیار کم است و حتی این موارد بسیار کم نیز در خیلی از مراکز موجود نیست که باید توجه بیشتری نسبت به این امر صورت گیرد و سازمان بهزیستی و آموزش و پرورش استثنایی باید از کتابخانه‌های عمومی به عنوان ارائه کننده خدمات کتابخانه‌ای به افراد نابینا به صورت تخصصی حمایت کنند.
نابینایان در انتظار حمایت‌های بهزیستی
وی با اظهار ناراحتی از اینکه حمایت‌های لازم از سوی سازمان بهزیستی در مورد نابینایان صورت نمی‌گیرد اظهار داشت: از ابتدای راه‌اندازی بخش نابینایان کتابخانه مرکزی تبریز در سال ۸۴ مکاتبات و مراجعات مختلف با بهزیستی استان در مورد همکاری و تامین برخی نیازهای کتابخانه‌ای صورت گرفته، اما متاسفانه حمایتی از سوی بهزیستی نشده است. در حالی که سازمان بهزیستی شهرهایی مانند زنجان، قم، یزد، شهرکرد امکانات و تجهیزاتی مانند چاپگر بریل، برجسته نگار و ماشین پرکنز، کاغذ بریل و نرم‌افزارهای مورد نیاز نابینایان را تامین کرده و در اختیار کتابخانه‌های عمومی قرار داده است.
پیش از این خدمات کتابخانه‌ای از طریق بهزیستی انجام می‌گرفت و اکنون نیز انجام می‌گیرد. اما خدمات بهزیستی تابع علم کتابداری نیست با وجودی که آموزش خط بریل نیز بر عهده بهزیستی است اما کتابخانه مرکزی تبریز بخشی از وظایف بهزیستی که آموزش خط بریل بود را بر عهده گرفته است.
مقام‌آوران نابینا
آقای بهزاد زادعلی‌اصغر به عنوان آقای گل آسیا در فوتبال نابینایان معرفی شده و آقای موسی پورعباس مقام پنجم جودو آسیا را از آن خود کرده است.
از نظر چاپ کتاب و نویسندگی نیز مریم حقیقت موفق به تالیف و ترجمه چند عنوان کتاب در حوزه‌های مختلف شده است.
یکی دیگر از موفق‌ترین چهره‌های نابینای شهر تبریز آقای هادی جابری است که برای اشتغال‌زایی و آموزش زبان انگلیسی اقدام به راه‌اندازی آموزشگاه زبان‌های خارجی برای نابینایان کرده است.
منبع : خبرگزاری فارس
خوب بود.