کتب بزرگنمایی شده برای افراد کم بینا

نوشته های مرتبط

ابتکار جدید شرکت فیسبوک برای نابینایان

۱۳۹۵/۰۱/۲۳

نرم نرمک می رسد اینک بهار

۱۳۹۴/۱۲/۲۹

روز عصای سفید در راه است

۱۳۹۴/۰۷/۱۰

بازدید: 3745

یکی از مسائل اصلی افراد کم بینا این است که آنها نمی توانند کتاب های چاپ شده با خطوط معمولی را بخوانند یا به سختی می خوانند. در راستای حل این مسئله چندین راه حل پیشنهاد می شود.

طیف زیادی از افراد دارای آسیب بینایی جزء دسته کم بینا هستند. آنها می توانند پیرامون خود را ببینند و نسبتا به راحتی و بدون برخورد با موانع حرکت کنند. با این وجود  کتابها، روزنامه ها، متون چاپی و … را با خطی که چاپ می شوند را نمی توانند و یا به سختی می توانند بخوانند.

(دستگاه بهدید)

استفاده از وسایل کمک بینایی مثل بهدید، دوربین های یک چشمی، انواع ذره بین ها و … از جمله راهکارهایی هستند که در حال حاضر برای حل این مشکل اجرا می شوند. در کشور ما به دلیل هزینه ی زیاد بهدید اکثر افراد توانایی خرید آنرا ندارند و یا اگر هم داشته باشند؛ معمولا نوع رایج آن، نوع ثابتش است که قابلیت جابجایی را ندارد.

در حالت دیگر این افراد از ذره بین استفاده می کنند که کم هزینه تر هست اما قدری از قابلیت عمل او می کاهد و چشمش زودتر خسته می شود؛ از این گذشته دانش آموزان در مدارس و کلاس های تلفیقی تمایلی به استفاده از ذره بین نشان نمی دهند.

راهکار سوم استفاده از کتب درشت خط و یا بزرگنمایی شده هستند. این کتب مزایا و معایب خود را دارند. بعنوان مثال شخص لازم نیست که یک ذره بین همراه خود داشته باشد و یا اینکه حمل کتاب به نسبت آسان تر است. اما چاپ این کتاب ها هزینه بردار است و همینطور برای تمام مقاطع چاپ نمی شوند به عنوان مثال فقط برای مقطع ابتدایی چاپ می شوند و نیز همه ی کتاب ها را دربر نمی گیرد و تنها کتاب های فارسی ( بخوانیم و بنویسیم) و ریاضی را شامل می شوند.

دیگر اشکالی که این کتابها دارند این است که دانش آموز تمایلی به استفاده از آنها در کلاس عادی ندارد( البته این موضوع نسبی است و بستگی به خود دانش آموز و جو فرهنگی کلاس درسی اش دارد). حالا اگر از عدم تمایل دانش آموز برای استفاده از این کتابها و هزینه ی چاپ آنها بگذریم یک مشکل فقط باقی می ماند و آن هم اینکه این کتب برای همه مقاطع درسی چاپ نمی شوند.

برای حل این مشکل راهکاری به نسبت پیشنهاد می شود و آن هم استفاده از کتاب های الکترونیکی و یا همان کتاب هایی که با فرمت (pdf) تهیه می شوند. کتاب های دیجیتال از لحاظ تهیه به نسبت کم هزینه هستند و دارای انعطاف هستند یعنی اینکه به هر رنگ یا اندازه ای قابل تغییرند. بعنوان مثال یک دانش آموز با یک اندازه از متن راحت است و دانش آموز دیگر با یک اندازه دیگر به راحتی کنار می آید.

برخی از اختلالات بینایی نسبت به انعکاس نور حساسند و به عبارت دیگر با پس زمینه سفید کتاب مشکل دارند بنابراین می توانند با تغییر رنگ پس زمینه و متن بر این مشکل غلبه کنند. علاوه بر این این امکان وجود دارد که دانش آموز با هر اندازه ای که مایل باشد متن مورد نظرش را چاپ کند. مشکلات این کتب نسبت به مزایای آن بسیار ناچیز هستند. اولین چیزی که نیاز است دانش آموز داشته باشد یک دستگاه رایانه است.

درست است که هزینه بهدید تقریبا به اندازه یک دستگاه کامپیوتر است و شاید هم بیشتر اما بهدید نهایتا دو کار را انجام بدهد ولی کامپیوتر بیش از بهدید توانایی دارد. بعد از مسئله هزینه اولیه، مشکلی که دیده می شود این است که کتاب ها قابلیت حمل ندارند و حداقل باید یک کامپیوتر قابل حمل (لب تاپ) داشت که برای حل این مشکل هم می توان درسها و یا صفحات مورد نظر را به اندازه  و سایز دلخواه چاپ کرد و به همراه داشت.

برای تهیه این کتب، در حال حاضر می توان از دو سایت:

کتابهای درسی با آدرس:

http://www.chap.sch.ir

و سایت رشد با آدرس:

http://www.roshd.ir/Default.aspx?tabid=543&SSOReturnPage=Check&Rand=0

اما قبل از دانلود باید این نکته را مورد توجه قرار داد و اینکه نرم افزارadobe reader  یا pdf reader را بر روی سیستم نصب کرد و همینطور راهنمای استفاده از کتابها را که در هر دو سایت وجود دارند را مطالعه کرد و دستورالعمل های آن را اجرا کرد تا بتوان از کتابها استفاده کرد.

منبع: وبلاگ تخصصی آموزش معلمان و اولیا نابینایان