خواندن لمسی خط بریل

نوشته های مرتبط

نخستین روز جهانی خط بریل به طور رسمی روز جمعه ۴ ژانویه برابر با ۱۴ دی ماه برگزار می‌شود.

۱۳۹۷/۱۰/۱۵

رونمایی دو عنوان کتاب بریل توسط وزیر بهداشت و درمان جناب آقای دکتر هاشمی

۱۳۹۶/۰۹/۰۲

گزارش تصویری ازنمایشگاه بین المللی تخصصی خدمات توانبخشی در چهل‌سرا

۱۳۹۶/۰۶/۱۱

بازدید: 3118

خواندن خط بریل در تمامی زبان ها از سمت چپ می باشد.

نظریه های در مورد خواندن خط بریل مطرح می باشد. در این پست نیز آقای ساعی محقق امور معلولین ما را با این نظریه ها و طریقه خواندن خط بریل آشنا خواهند کرد:

در پست قبلی که در رابطه با خط بریل بصورت کلی صحبتهایی شد، خوشبختانه مورد توجه مخاطبین زیادی قرار گرفته است  و سوالاتی را در رابطه با نحوه خواندن بریل از طریق سایت و یا تماس از طریق ایمیل با بنده انجام شده است.

لذا در این بحث من سعی می کنم بطور بسیار کوتاه درباره خواندن لمسی و نظریه هایی که در این رابطه است، اشاراتی مختصر داشته باشم. لازم به ذکر است این بخش از مطالب، مربوط به کتابیست، که در رابطه با خط بریل در حال آماده سازی است و بخش بسیار کوتاهی از آن در مورد خواندن خط بریل در این قسمت آورده می شود.

 نکته بسیار مهمی که باید بدان توجه کرد، این است که خواندن خط بریل در تمامی زبان ها از سمت چپ می باشد و خوانندگان باید در نظر داشته باشند علائم ریاضی، حروف الفبا و هر چیز دیگری که در ترکیب شش نقطه، قرار گیرد و با هر وسیله ای که نوشته شود، از سمت چپ خوانده می شود.

۱- خواندن لمسی: اگر وسیله خواندن انگشت ها باشند و به جای چشم به کار روند، فرآیند های روانشناختی که درگیر این نوع خواندن هستند، فرایندهای مشکل و پیچیده ای می شوند. کودکان نابینا یاد می گیرند که به وسیله ی بریل که سیستمی از نقاط برجسته است با انگشت ها بخوانند و بنویسند. اندازه ی علامت بریل ،که شامل شش نقطه ی برجسته در دو ستون عمودی سه نقطه ای است، به حدّی است که نوک یک انگشت می تواند همزمان آن را بپوشاند.

تحقیقات اولیه درباره ی خواندن لمسی بیشتر روی مکانیک انگشت ها در فرآیند خواندن متمرکز شده اند.برکلن تحقیقات تجربی مهم خود را درباره ی خواندن لمسی منتشر نمود.خواندن حروف مختلف الفبا در بریل به وسیله ی تعداد نقطه ها معیّن نمی شود بلکه به وسیله ی شکل مخصوصی که به آنها داده می شود، تعیین می گردد.برکلن دریافت که تمام انگشت ها می توانند در خواندن لمسی به کار برده شوند، ولی اولین و دومین انگشت های هر دو دست مخصوصاً انگشت سبّابه بر دیگر انگشت ها ترجیح دارند.

در خواندن بریل از حرکات لمسی و تماسی متفاوتی استفاده می شود:

۱-حرکت به بالا و پایین      ۲-حرکت افقی

بریل خوانان خوب انگشت های خود را به طور افقی حرکت می دهند و تنها به طور نامحسوس آنها را بالا یا پایین می برند  در حالی که خواننده های غیر ماهر حرکت افقی خود را مکرراً با حرکات بالا و پایین انگشت ها قطع می کنند و مشکلاتی در خواندن خود به وجود  می آورند.برکلن متوجه شد که حرکات لمسی با فشارهای متفاوت انگشت ها در ارتباط است. بریل خوانان خوب به انگشت خود فشار جزئی می آورند . این فشار در سرتاسر خواندن آنها یکنواخت است.

اما بریل خوانان ضعیف به انگشت های خود فشار زیادی می آورند و این فشار در طول خواندن آنها متغیّر است. بعد از ساعت ها خواندن حساسیت لمسی کاهش می یابد، ولی خستگی آور نیست.خواندن با دست ، سه تا چهار برابر خواندن با چشم وقت گیر است. خواندن کلمات و جمله ها با لمس مانند خواندن با چشم دارای یک ادراک متّحد کننده و هماهنگ کننده ی تصاویر کلمات است و تنها کلمات مشکل و ناشناخته هستند که نیاز به دقت و موشکافی در تصویر کلمه دارند.

ماکس فیلد اولین کتاب روش های تدریس خواندن بریل را نوشت و با برکلن جز در یک مورد توافق دارد و آن این است که طبق تجارب متخصصان آمریکایی؛ بریل خوانانی که تنها با دست راستشان بریل می خوانند، بیشتر از آن هایی که از دست چپ خود استفاده می کنند، کارآمد هستند.وی اظهار می دارد که یکی از کارهای مهم و اساسی این است که کودکان در موقع خواندن بریل راحت و درست بنشینند.

همچنین توصیه می کند که کودکان نابینا برای خواندن آهسته و بدون تکلّم و حرکت دادن لب ها تربیت شوند.ماکس فیلد مشاهده کرد که بسیاری از بهترین بریل خوانها، قبل از این که خواندن یک سطر را با دست راست تمام کنند،با دست چپ خط پایین تر از آن را می خوانند.او توصیه می کند که کودکانی که چنین تمایلی در آنها مشاهده می شود، ترغیب گردند.

فرتشه  در فیلمی تسلط دست ها را بر همدیگر مورد مطالعه قرار داد.او اختلاف در عملکرد خوانندگان قوی و ضعیف بریل را بدید ترتیب توضیح می دهد: آن هایی که هر دو دستشان به یک اندازه حروف بریل را درک می کند، تندتر از آن هایی که یک دستشان بر دست دیگر تسلط دارد می توانند بریل بخوانند و بین آن ها خواننده های ضعیف کمتری وجود دارد. آنهایی که دست راستشان بر دست چپ تسلط دارد، بهتر از آن هایی که دست چپشان مسلّط تر است کارآمد هستند.

اما از نظر نویسنده که خود سالها در مدرسه ی نابینایان تحصیل کرده است و در مراکز گوناگون نابینایان فعالیت دارد و به آموزش خط بریل برای علاقمندان می پردازد، بهتر است خواندن بریل با دست چپ انجام گیرد و دست راست به عنوان راهنما برای دست چپ عمل نماید. البته نظرات ارائه شده از سوی دانشمندان که برخی از آنها در بالا آمد مانند توانایی خواندن بریل با دو دست و یا تقویت حس لامسه جهت خواندن بریل، مورد توافق همه ی متخصصین است.

گردآورنده و تنظیم کننده روح ا… ساعی- محقق و پژوهشگر در امور معلولین – Saei.bani@gmail.com