بازدید: 237
امروزه تئاتر درمانی به عنوان شیوهای موثر و روشی جدید در توانبخشی و درمان افراد دچار عارضههای روحی و روانی مورد توجه کارشناسان و فعالان حوزه علوم توانبخشی و هنرهای نمایشی (تئاتر) قرار گرفته است.
در حال حاضر این شیوه درمانی در بسیاری از کشورها بخصوص کشورهای اروپایی و آمریکایی و کشورهای اسکاندیناوی به عنوان روشی موثر در درمان افراد نیازمند مورد توجه است.
این شیوه درمانی در ایران قدمت چندانی ندارد و آغاز فعالیت آن به سال ۱۳۴۸ و پژوهشهای دکتر «حمید اشکانی» و «حسن حقشناس» در مرکز روانپزشکی حافظیه شیراز برمیگردد. این شیوه بر روی مصدومان جنگی «جانبازان گروه اعصاب و روان» (اسکیزوفرنیک مزمن) در مرکز روانپزشکی سعادتآباد تهران مورد استفاده قرار گرفت که در قالب فعالیتی درمانی و عضوی ازتیم درمان این مرکز ظرف مدت زمانی کوتاه تغییرات معنی داری در افراد تحت پوشش این شیوه درمانی دیده شده است و در این زمینه نتایج قابل توجهی به دست آمده است.
این شیوه درمانی برای نخستین بار در سال ۱۹۳۹ توسط روانپزشک و نظریهپرداز بزرگ رومانیایی «جاکوب لویی مورنو» مطرح شد. در این روش درمانی به کمک شیوههای مختلف نمایشی و تکنیکهای خاص روانشناسی در اجرای نمایش، به بیمار فرصت داده میشود تا در پشت نقاب نقش و بازیگری تعارضات و کشمکشهای درونی خود را بازگو نماید و فرصت مواجهه و آشنایی با درون خویش را پیدا کند و در صدد تغییر و اصلاح رفتاری خود برآید.
در نمایش درمانی تکرار و رو به روشدنهای مکرر بیمار یا (مراجع) با رفتار و اندیشههایی که شاید برای اولین بار رنجآور و آزاردهنده ذهن و روان است باعث کم شدن حساسیتهای فردی به آن اعمال و افکار میشود و این همان چیزی است که با عنوان «به نمایش درآوردن وارونه» مطرح میشود و معنی دقیق آن «کیفیت نامناسب و نامقبول چیزی را زایل کردن» است. در نمایش درمانی، زمان همیشه زمان حال است حتی اگر فرد بخواهد بخشهایی از گذشته یا آینده خود را به تصویر بکشد. نمایش درمانی روشی درمانی است که میتواند در آموزشهای مشاورهای، مشکلات مراکز صنعتی و به طور کلی همه مواردمشاوره و راهنمایی با روش شناختی مشخص مورد استفاده قرار گیرد.
بازیسازی و قرار گرفتن در مرحله آزمون و خطا از جمله مهمترین عناصر تخلیه کننده انسان در تئاتر درمانی است. منشاء بسیاری از اضطرابهای فردی، ترسها و نگرانیها، ترس از عمل است که نمایش درمانی به روشهای خاص خود این مشکلات را برطرف میکند. در این شیوه درمانی، درمانگر در مسیر درمانی غیردارویی میتواند در راه برطرف کردن بسیاری از گرفتگیهای روحی و روانی افراد نیازمند تلاش کند. عنصر تزکیه و پالایش روحی و روانی در نگاه ارسطو به عنوان مهمترین عنصر درمانی نمایش است که در این شیوه درمانی به عنوان نخستین نقطه تلاقی هنر نمایش با علم روانشناسی مطرح شده است.
با توجه به آمار بالای بیماران دچار عارضههای روحی و روانی هنگام آن فرا رسیده است که نمایش درمانی به عنوان روشی نوین در درمان مشکلات روحی و روانی جامعه کارکردهای اجتماعی خود را بیشتر نشان دهد. اکنون که دنیا به سوی درمانهای غیردارویی گام برمیدارد برماست که تلاش کنیم تا در مسیر آموزشهای مختلف هنر درمانی از این قافله عقب نمانیم.
منبع : ایرنا